Elde Sedef Hastalığı Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi

Ellerde meydana gelen sedef günlük yaşamda insanların zorlayan ve sıkıntıya düşen bir sorundur. Bu sorunun meydana getirdiği semptomları hafifletmek için en kısa sürede uzmana başvurmak gerekir

Elde Sedef

Sedef hastalığı açıkça tanımlanmış, kırmızı, deri üstü pullu plaklar kaplı bir hastalıktır. Sedef hastalığının çeşitli alt türleri vardır. Sedef hastalığı inflamatuvar artrit, inflamatuvar bağırsak hastalığı, üveit ve çölyak hastalığı gibi diğer sağlık durumlarıyla bağlantılı olarak meydana gelebilir. Özellikle ellerde sedef hastalığı avuç içini ve ellerin diğer bölgelerini etkiler. Ellerde sedef çoğu zaman kaşıntısız ve ağrısız şekilde meydana gelir. Hastaları görüntü açısından rahatsız edici bir boyuta ulaşır.

Nedenleri

Sedef hastalığı başlangıcı el ya da ayaklarda başlayabilir. Sorunun kesin şekilde nedeni belli değildir. Bu konuda yapılan araştırmalar özellikle genetik faktörlerin etkili olduğunu ileri sürer. Ellerde sedef en yaygın görülen türdür. Özellikle eller kimyasal tetikleyicilere fazlasıyla maruz kalır. Bu durum hastalığın gelişmesinde ve ilerlemesinde etkili şekilde rol oynar. Özellikle sanayi içinde çalışan işçilerde fazlasıyla kimyasallara ve tahriş edici maddelere maruz kalmadan kaynaklı olarak sorun gözlemlenir. Hastalığın tetiklenmesi konusunda etkili olan diğer bir faktörde stres ve sıkıntıdır. Aşırı stresli olan kişilerde sorun yaygınlık ve ilerleme gösterir. Sorunu tetikleyen ve etki eden nedenler kısaca şu şekilde sıralanabilir.

• Genetik faktörler
• Yaşanılan coğrafi ortam
• Stres
• Travma
• İlaçlar
• Streptokok infeksiyonları
• Endokrin etkenler

Ellerde Sedef Hastalığı Belirtileri

Hastalığın en klasik ve en belirgin belirtisi meydana gelen yaralardır. Pullu, kabarık ve oval şeklinde yaralanmalar avuç içlerinde ya da ellerin diğer bölgelerinde ortaya çıkar. Pullanma çoğu zaman beyaz renklidir. Yara üstünde bulunan herhangi bir cisim ile kazınma eylemine girildiği zaman tabaka şeklinde olduğu alandan kalkar. Bunun sonucunda yaraların üst bölgesinde kanamalar meydana gelebilir. Ellerde bulunan yaralar oldukça net olduğundan dolayı uzman doktorların tanı koyması oldukça kolaydır. Sadece ellerdeki yaralar ile sınırlı kalmayabilir. Bu sorun vücudun diğer bölgelerine yayılma özelliğine sahiptir. Yani su damlası boyutunda olan yara zaman içinde daha büyük formlarda farklı bir alanda çıkar.

Tedavisi

 Hastalığı öncelikli olarak tedavi edilebilmesi için klinik şekilde tanısının koyulması gerekir. Tedavi planı hastalığın nedenine ve şiddetine bağlı olarak değişkenlik gösterir. Özellikle meydana getirdiği semptomların azaltılması adına işlemler yapılır. Semptomları azaltabilecek birçok terapi uygulaması bulunmaktadır. Elde sedef hastalığı tedavisi  için herhangi bir tedavi yoktur. Hastaların semptomları ve şiddetine göre tedavi durumu belirlenir. Bu soruna yönelik yapılacak tedavi şıklarının çoğunluğu hafif terapi, topikal veya sistemik ilaçlar içerir. Bir hastada kullanılan ilaçlar farklı bir hastada aynı tepkileri vermeyebilir. Bazı tedavi seçenekleri, özellikle topikal kortikosteroidler zaman ilerledikçe insan vücudunda daha az etki gösterebilir. Hastalar için uygun bir çözüm aramak hastanın sürekli uzman doktor ile iletişim halinde olmalıdır.

Topikal Tedavi

Meydana gelen belirtilerin ortadan kaldırılması için deri üstüne dışarıdan direkt olarak sürülecek ilaçların kullanımına başlanır. Özellikle avuç içlerinde kuruluk hastalıkta yaygın şekilde gözlemlenir ve istenilmeyen bir durumdur. Özellikle kuruluk için uzmanın tavsiye ettiği nemlendirici ilaçlar kullanılmalıdır. Tedavinin başlangıç sürecinde laktik asit, salisilik asit ve üre kullanılır.

Topikal Kortikosteroidler

Lokal şekilde yapılacak olan tedavilerde en sık ve etkin şekilde kullanılmakta olan ilaçlardır. Sorunun tedavisine öncelikli olarak en güçlü ilaçların kullanımı ile başlanır. Zaman geçtikçe ve iyileşme meydana geldikçe bu ilaçlar daha az güçlü olanlar ile değiştirilmeye başlanır. Özellikle pomad krem ya da losyon olanları tercih edilir.

Katranlar

Kullanılan ilaçlı kremler ve merhemler şunları içerir:

• Salisilik asit
• Üre
• Kömür katranı 
• D3 vitamini
• Sentetik D vitamini
• Takrolimus  ve pimekrolimus
• Tazarotene

Işık tedavisi, sedef hastalığı konusunda bağımsız olarak  kullanılabilir. Doğal formlara dar, geniş bant ultraviyole B ve A ışığına maruz kalınması cilt hücresi büyümesinin hızını düşürebilir. Özellikle ellerde çıkan bu sorun günlük yaşamı iyice etkilemeye başladıysa sistemik hastalık tedavisi tercih edilir. Genelde bu tedavi kapsamına lokal tedavilere ve ultraviyole ışın tedavilerine cevap vermeyen hastalar dâhil edilir. Siklosporin, retinoidler tarzında  ilaçların kullanımı yapılır. Bunlar uzman doktor tercihine göre tablet ya da iğne şeklinde reçete edilir. Ellerde bulunan bu hastalık için hangi tedavi şekli uygulanırsa uygulansın Önemli olan detaylardan birisi hastanın uzman ile koordineli şekilde yaşamına devam etmesidir. Bu sayede daha kaliteli bir yaşam ve daha kolay gündelik işler halledilir hale gelir.

Kaynaklar

• https://www.dermnetnz.org/topics/psoriasis-of-the-palms-and-soles/
  
• https://www.medscape.com/viewarticle/580646
  
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21175854
  
• https://www.psoriasis.org/advance/otezla-helps-scalp-hand-and-feet-psoriasis
  
• http://www.medicaldaily.com/psoriasis-treatment-5-natural-ways-alleviate-skin-disorder-home-252111