Zona Hastalığı Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Zona hastalığı su çiçeği benzeri olan bir hastalık olarak kişilerde ilerleyen yaşlarda meydana gelen ağrılı ve kaşıntılı bir hastalıktır. Tedavi edilmemesi durumunda ciddi komplikasyonlar görülür.
İçindekiler
Zona Hastalığı
Küçük yaşta varicella zoster adlı suçiçeği geçiren kişilerin sinirlerine yerleşen virüs nedeniyle hastanın genellikle 60’lı yaşlara gelmesi durumunda herpes zoster virüsü olarak zona hastalığı görülmektedir. Hastaların zona nedir diye bir soru gelmektedir. Bağışıklık sisteminin zayıflaması sonucunda hastalığın oluşması söz konusu olacaktır. Sinir ucu ya da beyin altında bulunan sinirlere yerleşmesi sonucunda zona hastalığının oluşması söz konusu olur. Karakterize bir hastalık olmaktadır. Viral enfeksiyon sonucunda ağrının oluşacağı ve yanma ile birlikte başlayacaktır. Daha sonrasında ise kırmızı deri döküntülerinin oluşmasına neden olur. Zona vücudun bütün bölgelerinde görülebilecek bir hastalıkken daha çok nerelerde görüleceği merak edilmektedir. Sıklıkla gövde kısmı, boyun ya da yüz bölgesinde kemer tarzı ya da bant tarzında bir şeklinde görülecektir. Zona hastalığının iyileşme süresi 10 gün ile 28 gün arasında değişiklik göstermektedir. Zona her zaman için erken evreleri sırasında tedaviye başlanması sonucunda hastalık kontrol altına alacaktır.
Zona Hastalığı Nedenleri
Daha önceden suçiçeği geçirmiş olan hastaların sahip olduğu varicella zoster virüsü sonucunda ortaya çıkacak olan bir durumdur. Bu virüse daha çok suçiçeği aşısı yaptırmamış olan çocuklar ya da ergenlerde görülmektedir. Virüs sinir ucuna yerleşmesi sonucunda uzun bir süre burada sessiz bir şekilde kalacaktır. Yıllar içerisinde kişinin bağışıklık sisteminde zayıflama olması durumunda hastanın zona rahatsızlığını geçirecektir. Zona hastalığı sinir yollarında ilerleyecektir. Bu yüzden de sinirlerin olduğu bölgede görülmektedir. Virüs vücudun içerisinde sessiz bir şekilde durması sonucunda kişinin herhangi bir belirti yaşamadan yıllar boyunca virüs ile yaşaması söz konusu olacaktır. Hayatında suçiçeği geçirmiş olan kişilerin ilerleyen zaman dilimi içerisinde virüs herpes zoster dönüşecek ve bunun sonucunda da zona meydana gelir.
Zona hastalığının oluşmasında kişinin psikolojik durumu da son derece etkili olacaktır. Bu daha çok duysal bir travma geçirmesi sonucunda ya da stres sonucunda bağışıklık sistemi etkilenmesi ve kişinin sağlığının zarar görmesi sonucunda etkili olacaktır. Daha çok bir kere zona hastalığını yaşamakta olan kişilerde daha sonraki hayatlarında nadiren görülmektedir.
Zona Hastalığı Belirtileri
Zona hastalığının daha çok ilk görülen belirtileri arasında ağrı yanma ve yanma görülecektir. Ağrı vücudun bir tarafında olacağı gibi küçük lekeler şeklinde ya da yamalar şeklinde de görülecektir. Daha çok hastanın cilt bölgesinde kızarıklık olacaktır. Bununla birlikte şu belirtilerde sıklıkla görülür:
- Kırmızı lekeler;
- İçi sıvı dolu olan kabarcıklar;
- Döküntü;
- Kaşıntı;
- Yüksek ateş;Baş ağrısı;
- Yorgunluk;
- Güçsüzlük;
- Halsizlik.
Küçük yaşta su çiçeği geçirmiş olan her insanda görülme ihtimali fazla olmaktadır. Zona hastalığı her yaşta görüleceği gibi daha çok 60 yaş üzerinde olan kişilerde görülmesi ile bilinmektedir. Risk altında olan kişilerin HIV pozitif ya da AIDS gibi hastalıklara da sahip olması ile bilinmektedir. Kişinin kanser hastası sonucunda kemoterapi alması ya da radyasyon tedavisi görmesi sonucunda da ortaya çıkar.
Bu belirtiler daha çok insanların bağışıklık sisteminin zayıflaması sonucunda ortaya çıkacak olan ya da steroid gibi ilaçlar tüketmekte olan kişilerde görülmesi ile bilinmektedir.
Gebelikte Zona Hastalığı
Hamilelik esnasında zona çok görülmese de nadiren bile olsa görülmektedir. Gebe kadınların çocukluk ya da ergenlik dönemi içerisinde su çiçeği hastalığı geçirmemesi sonucunda ve zona hastalığına sahip bir kişi ile temas etmesi sonucunda oluşabilir. Bu kişilerin aşı yaptırılmaması nedeniyle ve daha önceden suçiçeği geçirmemiş olması sonucunda meydana gelecek olan bir durum olacaktır. Hamilelik esnasında geçirilecek su çiçeği sorunu doğum esnasında kusurların oluşmasına da neden olacaktır. Bu durum hamilelik esnasında ilk aylarda gerçekleşmesi durumunda bayanlarda düşük riskinin oluşmasına neden olabilir. Ya da doğum kusuru olarak adlandırılan sorunların olmasına neden olabilir. Hamilelik esnasında ya da daha öncesinde su çiçeği aşırı yaptırmak çocuğu koruyacağı da unutulmamalıdır.
Hamilelik esnasında kadınların vücudunun herhangi bir bölümünde yukarıda yazmış olduğumuz belirtilerin görülmesi durumunda vakit kaybetmeden doktoruna danışması gerekmektedir. Gebelik esnasında anti viral ilaçlar kullanılması ya da antihistaminiklerin kullanılması sonucunda kişilerin kaşıntısı azalacak ve asetaminofen ilaçlarda ağrı azalmasını sağlayacaktır. Gebe bir kadın bu ilaçları alabilir. Ya da annenin antibiyotik tedavisi de iltihaplı bölgenin kuruması amacıyla doktoru tarafından ön görülmesi sonucunda alabilir.
Zona Hastalığı Komplikasyonları
Zona hastalığı bazı kişilerde tehlikeli bir durumun oluşmasına neden olacaktır. Bu tehlike içerisinde ciddi komplikasyonların gelişmesine neden olur. Hastalık iyileşmesi sonucunda yara izi kalması gibi bir görüntü açısından insanı rahatsız edecek durum söz konusu olabilir. Tehlikeli bir durum olabilir.
Göz bölgesinde oluşması durumunda ya da kulak bölgesinde oluşması sonucunda hastalarda görme kaybının oluşması ya da işitme kaybının olması söz konusu olacaktır. Göz bölgesinde olması durumunda hastanın korneasının etkilenecek olduğu unutulmamalıdır. Açık yaralar ve kabarcıkların oluşması durumunda kişilerde şiddetli olan enfeksiyon geçirilmesi ve iltihaplı bölgede yara izi kalmasına neden olacak sorunların oluşmasına neden olacaktır. Sinirleri etkileyecektir. Sinirler üzerinde oluşacağı için hastalığın yüz felci gibi durumların olmasına neden olacaktır. İç organlarında etkilenmesine neden olacak bir durum gelişmesi durumunda hastanın zattüre gibi sorunlarının oluşmasına neden olacaktır. Beyinde iltihap oluşması ya da omurilik iltihabının oluşması sonucunda hastanın menenjit geçirmesi gibi durumların oluşması sonucunda hayatı tehdit edecek olan sorunların oluşmasına da neden olur.
Zona Hastalığı Tedavisi
Zona hastalığının herhangi bir kalıcı tedavisi bulunmamaktadır. Uygulanacak olan tedavi sadece kişinin belirtilerini yok etme konusunda hafifletmeyi sağlamaktadır. Bunun için antiviral ilaçların kullanılması kişinin ağrısını azaltma konusunda ve iyileşme konusunda hızlandırmak için uygulanacaktır. Bazı hastalarda iltihap görülecektir. Bunu yok etmek için antibiyotik tedavisine başlanabilir. İbuprofen tarzında olan ilaçlar kişilerin antiinflasyon ilaçlar ile birlikte kullanılması ise ağrının ve şişkinliğin yok olmasını sağlayacaktır. Kaşıntı tedavisinde hastaya reçete edilecek olan ilaçlar arasında antihistaminler bulunmaktadır. Ayrıca uyuşturucu kremlerin de reçete edilmesi ve bölgenin sürekli olarak nemli kalması için hastanın vazelin tarzında yoğun nemlendirecek bir krem kullanmaları tavsiye edilmektedir.
Zona Hastalığını Önleme
Zona en sıklıkla yaşlı insanlarda görülmektedir. 60 yaşını geçkin olan insanların çocukluk ya da ergenlik dönemi içerisinde geçirmiş olduğu suçiçeği sonucunda sahip olacağı herpes zoster virüsünün bu yaşlarda kişilerin bağışıklık sisteminin zayıflaması sonucunda sıklıkla görülmektedir. Bu nedenle de son yıllarda tıp gelişmesi sonucunda herpes zoster aşısı vurulmaları tavsiye edilmektedir.
Zona hastalığının tehlikeli semptomları ve komplikasyonları olacaktır. Bu durum kişilerin hayatını ciddi oranda olumsuz yönde etkilemesi ile bilinmektedir. Küçük yaşta çocuklara her zaman için suçiçeği aşısı yaptırılması gerekmektedir. Bir kişide herpes zoster varsa bu bulaşıcıdır. Fakat daha önceden suçiçeği geçirmemiş olan bir hastaya daha çok bulaşacaktır. Suçiçeğini geçirmiş olan bir hastaya bulaşmaz. Bu nedenle de aşı yaptırmanız her zaman için sizi ya da çocuklarınızı bu virüse karşı koruyacaktır. 60 yaş üzerinde olan kişilerin ise zona aşısı yaptırmaları belirtilerin ve komplikasyonların olmasını engelleyecektir. Yara izi olmaması için bölgenin kaşınmaması gerekmektedir. Ayrıca kafada olması durumunda hastalığın beyni etkileyecek olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle de vakit kaybetmeden doktora gidilmesi gerekmektedir. Zona hastalığı yaşamakta olan bir kişinin mutlaka bulunan bölgeyi nemli tutması gerekmektedir. Ayrıca vitamin bakımından da D ve B vitaminleri alması gerekmektedir. Döküntü oluşacaktır. Bu döküntüleri her zaman için kapalı tutulmalı ve başkalarına bulaşmaması için kişilerle temas içerisinde olmaması gerekmektedir.
Bağışıklık sisteminin her zaman güçlü olmasını sağlamalı ve kişinin sık sık ellerini yıkaması da gerekmektedir.