Alerjik Dermatit Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Alerjik dermatit, sıklıkla çevresel faktörler tarafından tetiklenen ve cildin alerjenlere karşı aşırı reaksiyon gösterdiği kronik bir deri hastalığıdır. Cilt yüzeyinde döküntü ve kaşıntı ile kendini gösterir.

Alerjik Dermatite Neden Olan Faktörler

Yüz bölgesinde görülen alerjik dermatit

Alerjik dermatit, kişiden kişiye değişen farklı tetikleyiciler ile ortaya çıkar. Örneğin; bazı kişilerde gıdalar tetikleyici olabilirken bazı kişilerde mevsimsel değişikliklerden kaynaklı olabilir. Alerjik dermatite neden olan faktör testler ile belirlenebilir ya da kişi hangi durumlardan sonra etkilendiğini takip ederek temel kaynağı bulabilir. Kimyasallar gibi irritan maddeler ile çalışmayı gerektiren işlerde mesleki sebeplerden kaynaklı olarak ortaya çıkan türleri de bulunmaktadır. Bu durumu tetikleyen en büyük içsel faktör kişinin kendi bağışıklık sistemidir. Kalan bütün koşullar çevresel uyaranlardan etkilenir.

Bağışıklık sistemi genetik faktörler ve çocukluk döneminde karşılaşılan uyaran sayısının fazlalığı ile gelişir. Ailede hastalığı taşıyan birinin varlığı, hassas cilt yapısı genetik olarak geçerken çocukluk dönemi uyaranları yine çevresel şartlar ile ilgilidir. İnsan metabolizması dünyaya geldikten sonraki ilk 1 yıl içinde karşılaştığı tüm uyaranları kaydeder. Aşırı temiz bir ailede ve kapalı alanlarda büyüyen çocuklar daha az uyaranla karşılaşırken açık alanda farklı uyaranlarla karşılaşan çocukların bağışıklık sistemi daha güçlü olmaktadır.

Çocukluk dönemi gelişen alerjik dermatit ailenin çocuklarını yakından izlemesi ile erken dönemde tespit edilebilir. Özellikle, 6. aydan sonra başlayan gıdaya geçiş döneminde her gıda ilk seferde tek başına denenmeli ve 3 saat boyunca bebeğin gıdaya alerjisi olup olmadığı gözlenmelidir. Bazen hazır mamalar da alerjik dermatiti tetikleyebilir, mama markasını değiştirmek ve içeriğine dikkat etmek bu süreçte önemlidir.

Alerjik Dermatit Nedir? 

Kısaca özetlemek gerekirse alerjik dermatit, cildin farklı uyaranlara aşırı tepki vermesi sonucu ortaya çıkan deri hastalığıdır ve alerjenle her temas sonucu yeniden alevlenir.

Belirtileri

Hastalığın ilk belirtisi cilt yüzeyinde gelişen kaşıntı ve kızarıklıklardır. Bu kaşıntı ve kızarıklıkların ilk görüldüğü yerler arasında boyun bölgesi, yüz, el ve ayak bilekleri yer alır. Daha ileri semptomlarda deri yüzeyinde kalınlaşma, kuruma, döküntü, cilt dokusunda egzama benzeri lezyonlar ve  yangı hissi yer alır.

Belirtilerin şiddeti kişiden kişiye değişebileceği gibi, maruz kalınan alerjen miktarı ve ne kadar uzun süre alerjene maruz kalındığı gibi faktörlerde önemlidir. Ataklar, alerjene maruz kalma ile ortaya çıkabileceği gibi immün sistemi etkileyen hormonal salgıların aşırı aktif çalışması ile de ortaya çıkabilir. Bazı hastalarda özellikle geceleri artan kaşıntı şikayeti uykusuzluk ve uykusuzluğa bağlı olarak gelişen ikincil semptomlara yol açar.

Alerjik dermatit belirtileri uzun süre kimyasal maddeye maruz kalan ya da irritan maddelerle çalışan kişilerde cilt dokusunda hassaslaşma ile kendini gösterir. Sert sabunlar, deterjanlar, dezenfektanlar semptomların ağırlaşmasına neden olabilir.

Alerjik dermatit bazı durumlarda viral enfeksiyonlarının ardından sekonder bir hastalık olarak da gelişebilir. Örneğin; su çiçeği, zona ya da herpes gibi hastalıklar cilt dokusunun ilerleyen süreçte hassaslaşmasına neden olabilir.

Tedavi Yöntemleri

Alerjik dermatit tedavisi alerjiye neden olan unsurun tespit edilmesi için yapılacak testlerden sonra belirlenmektedir. Kaşıntıyı azaltan losyon ve kremler tedavinin önemli bir parçasıdır. Gıda ile tetiklenen alerjik dermatitte doktorunuz diyet listesi önerebilir. Yün giysiler, keçe, sentetik kumaşlar alerjik dermatiti tetikleyebileceği gibi satın alındıktan sonra yıkanmayan çamaşırlar da atakları tetikleyebilir.

Sert sabunlar, kimyasal içeren temizlik ürünleri, dezenfektanlar gibi irritanlar uzak durulması gereken öğeler içinde yer alır.

Alerjik dermatit bitkisel tedavi yöntemleri sıklıkla cildi nemlendiren aloe vera, papatya, hatmi gibi çiçeklerden hazırlanan doğal kürleri içerse de bu kürler farklı bünyelerde yine alerjiye neden olabilir. Bu yüzden dikkatli kullanılması gerekmektedir. Su ile hazırlanarak krem haline getirilen nişastanın bazı kaynaklarda kaşıntıyı azalttığı ifade edilse de bu konu ile ilgili yapılmış bilimsel bir çalışma bulunmamaktadır. Bu yüzden doğal tedavi yöntemleri denenmeden önce küçük bir alanda alerji testi yapılmalı ve uzman doktora danışılmalıdır.

En uygun tedavi yöntemi doktorunuz tarafından belirlenebilir. Reçetesiz ilaç kullanmak, başka birinde etkili olan bir ilacı denemek her zaman iyi sonuçlanmamaktadır. Unutmayınız ki her cilt yapısı farklıdır. En uygun ilaçlar yapılacak testler sonucunda cilt tipinize uygun olarak reçete edilenlerdir.