Cilt Hastalıkların Nedenleri
Tedavi Yöntemleri ve Bakımı

Ürtikere Neden Olan Etkenler ve Tedavisi İçin Dikkat Edilecekler

Ürtiker sorununun neden olduğu tedavisi açısından önemli bir detaydır. Bu sorun birçok tetikleyici tarafından ve beslenme düzeninden kaynaklı olarak gelişebilir.

Ürtiker ve Nedenleri

Kurdeşen ( ürtiker için yaygın olarak kullanılan terim ), pembe veya kırmızı kaşıntılı döküntüler olup, deride lekeler veya kırmızı topaklar (kabarıklar) olarak görünebilir. Bu sorun bir iğne başı büyüklüğünden bir yemek tabağınınkine kadar değişkenlik gösterebilir. Kovanlar ilk ortaya çıkmaya başladığı zaman sivrisinek ısırıkları ile karıştırılabilir. Şişme genelde bir noktada dakikalar içinde saatlerce kaybolur ama bazen daha uzun bir süre, günler veya haftalar boyunca sürebilir. Çoğu zaman kovanlar alerjiye bağlı değildir ve uykusuz bir antihistamin ile etkili bir şekilde tedavi edilebilmektedir. Kovanlar günler 6 haftadan daha uzun süre meydana çıktığı zaman ek ilaç gerektirebilecek kronik ürtiker olarak tanımlanır. 

Nedenleri

Kurdeşen oldukça yaygındır. Alerjik reaksiyon, kovanları tetikler. Genelde alerjik reaksiyonu tetikleyen şeyler arasında;

  • Gıdalar, meyveler ( özellikle turunçgiller ), süt, yumurta, yer fıstığı, ağaç fındık ve kabuklu deniz ürünleri
  • İlaçlar
  • Böcek ısırıkları ve sokmaları
  • Hayvanlar, sokak ve evcil hayvanlar
  • Polen
  • Lateks gibi alerjen olan bir şeye dokunmak

Diğer kovan nedenleri:

  • Bazı bakteriler, mantarların sebep olduğu soğuk algınlığı ve enfeksiyonlar dâhil olmak üzere enfeksiyonlar
  • Bir çeşit vaskülit, lupus ve tiroid hastalığı gibi bazı hastalıklar
  • Güneşe, ısıya, soğuğa veya suya maruz kalmak
  • Egzersiz, egzersizin aşırı şekilde yapılması
  • Stres
  • Uzun süre oturmak sonucunda cilt üzerinde basınç
  • Kimyasal maddelerle temas kurmak
  • Cildi tırmalamak yani aşırı şekilde kaçınmak

Kurdeşen sebepleri arasında tetikleyicilere birkaç dakika bile maruz kalmak sorunun alevlenmesine neden olabilir. Ya da iki saatten fazla gecikmiş bir tepkiye sahip olmak da mümkündür.

Kurdeşen nadiren de olsa ciddi bir altta yatan hastalığa bağlı olarak gelişebilir. Pek çok durumda açıkça görülmeyen kovanların nedenleri arasında aşağıdakiler yer alır.

  • Enfeksiyon, bir virüs çoğu zaman 24 saatten fazla süren çocuklarda genelde kovanların en yaygın sebep ve nedenleri arasında yer alır.
  • Bitkilere veya hayvanlara temas etmek yerelleşmiş alerjik kovanlara sebep olabilir. Bundan kaynaklı olarak kovanlar kısa sürede ortaya çıkar ve kısa sürede kendiliğinden kaybolur.
  • Gıdalara, ilaçlara veya böcek sokmalarına karşı alerjik reaksiyonlar, kovanlar çoğu zaman 1 ile 2 saat içinde meydana çıkar. Birçok kişide de  6 ile 8 saat içinde kaybolur.

Epizodlar nadir, kısa ömürlü ve belirli durumlarda meydana gelirse, kovanlara karşı alerjik bir nedenden şüphe edilir. Örneğin:

  • Sadece egzersiz yaparken
  • Her zaman bir öğünde 2 saat sonra
  • Diğer organları içeren semptomlar, mide ağrısı, kusma, nefes darlığı veya baş dönmesi gibi aynı zamanda ortaya çıkar.
  • Eğer kovanlar dil- boğazın şişmesi, nefes darlığı veya düşük tansiyon ile ortaya çıkarsa, anafilaksi şüphesi ile karşılanabilir. Adrenalin acil uygulaması ve tıbbi değerlendirme gereklidir.

Stres nadiren kovanların sebebidir ancak kontrol altına gerektiği şekilde alınmazsa semptomları daha da kötü hale gelmesine neden olabilir. Bazı kişilerde kovanlar, soğuk (soğuk hava, su veya buz gibi), ısı, güneş ışığı, titreşim, sürtünme veya cildin çizilmesi (dermatografi) ve gecikmiş basınç gibi fiziksel tetikleyicilerden kaynaklanır. Bazen insanlarda da egzersiz ( terleme ), stres, alkol, baharatlı yiyecek veya kahve semptomların yaşanmasına neden olabilir. Bu sebeplerden kaynaklı oluşan semptomlar çoğu kişide kısa süre içinden kendiliğinden ortadan kaybolur.

Tedavisi

Çoğu kovan spesifik bir tedavi olmaksızın birkaç hafta içinde düzelmeler gösterirken, aşağıdaki tedavi şekilleri yararlı olabilir;

  • Ağırlaştırıcı etkenlerden kaçınmak, aşırı düzeyde sıcaklardan, baharatlı yiyeceklerden veya alkolden kaçınma gibi özel olmayan önlemler genellikle ürtükerin düzelmesi konusunda fazlasıyla yararlıdır.
  • Aspirin ve diğer NSAİİ’ler sık şekilde semptomlarda kötüleşme sağladığı için kesinlikle kaçınılmalıdır.
  • İlaç, uykulu antihistaminikler çoğu zaman kaşıntı şiddetini azaltmak için kullanılır. Şiddetli düzeyde boğaz şişmesi, adrenalinin erken dönemde kullanımını uzman doktor ya da hastanede dikkat gerektirmektedir. 
  • Şiddetli kronik ürtiker sorunu bazen inflamasyonu azaltan, genellikle immün modülatörler veya immünsüpresif ilaçlar olarak adlandırılan ilaçların denenmesini gerektirebilir. Önemli yan etki riski sebebinden kaynaklı olarak tekrarlayan kortizon / steroid tabletlerinin kullanımın yapılması gerekir.
  • Özel diyetler, ürtikerin kovanların ve semptomlarının yönetiminde sınırlı bir role sahip gibi görünür. Düzenli şekilde besinler almak ve diyete uygun şekilde yaşamak her zaman insanların sorunlarının önüne geçme konusunda olumlu yönde katkı sağlar. Ürtikerin artmasına neden olan yiyeceklerden uzak kalmak ve faydalı olan yiyecekler ile beslenme düzeni sağlamak oldukça faydalıdır. Bu konuda diyet listesi ve beslenme düzeni her daim uzman hekim tarafından belirlenmelidir. Bu düzenin dışına çıkmamakta oldukça önemli bir detaydır.
  • Tedavi konusunda uzman doktorların reçete ettiği ilaçların düzenli ve önerilen dozlarda tüketilmesi de tedavinin başarılı şekilde sonuçlanması adına gerekli olan bir kuraldır.



1 yıldız2 yıldız3 yıldız4 yıldız5 yıldız (toplam 1 oy, ortalama: 5,00 en yüksek 5)
Loading...

Yorum ekle