Ciltte Kahverengi Leke Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Ciltteki kahverengi lekeler güneşin zararlı ışınlarından tutun karaciğer fonksiyonlarında azalmaya kadar birçok farklı nedenden kaynaklanabilir. Tedavi lekenin türüne bağlı olarak değişmektedir.

Ciltte Kahverengi Leke Oluşma Nedenleri 

Kahverengi Cilt Lekeleri

Kahverengi cilt lekeleri belli bir yaş grubundan büyük kişileri daha çok etkilese de genetik yatkınlık, uzun süreler boyunca güneşe maruz kalma, hamilelik ve ergenlik gibi dönemlerde meydana gelen hormonsal dalgalanmalar, karaciğer fonksiyonlarında azalma ve cilt kanseri gibi ciddi hastalıklar nedeniyle daha erken yaşlarda da görülebilir. Yaşın ilerlemesi ve güneşe bağlı oluşan kahverengi lekeler daha çok yüz, boyun, omuz, kol, el ve üst sırt bölgesini etkilemektedir. Bunlar genellikle zararsız yapıda olup 40 yaşından sonra daha yaygın görülür. 

Doğum lekesi; Doğumdan itibaren vücudun farklı bölgelerinde görülen ve nedeni tam olarak bilinemeyen sütlü kahverengi lekelerdir. Lekenin tedavisi için en az 4 yaşına kadar beklemek önerilmektedir. 

Güneş lentijinleri; Bunlar güneşe en çok maruz kalan yüz, alın, ense, omuz ve el gibi bölgelerde yıllar içinde pigment birikmesi sonucu gelişir ve yaşla birlikte daha da belirgin hale gelir. Düz yapılı olup 1 mm ile 3 cm arasında değişen büyüklüklerde görülür. Çil lekeleri bu duruma örnek olarak verilebilir. Güneşten korunma başlıca tedavi yöntemidir. Meyve asitleri içeren bitkisel özler ile düzenli bakım sonucu bu lekeler hafifletilebilir. 

Melazmalar; Hormonal dalgalanmalara bağlı olarak gebelikte ve menopoz döneminde oluşmaktadır. Yüz, boyun, göğüs bölgesi ve ensede görülebilir. Hormonal dalgalanmadan kaynaklandığı için bir dönem boyunca hızlı olarak artar ve sonra kendiliğinden geçebilir. Farklı büyüklük ve renklerde olabilir. Bitkisel tedavi yöntemleri ile bu lekeler giderilebilir.

Vitamin eksikliği; Düzensiz ve yetersiz beslenme sonucu cilt hücreleri yeterince hızlı çalışamaz. Böylelikle bazı bölgelerde daha fazla melamin üretilirken bazı bölgeler ise daha az pigment oluşumu gerçekleşir. A, B, C ve E vitamini yönünden zengin beslenme ve Çinko takviyeler tedavide önemlidir.  

Malign melonomları; Güneşin zararlı ışınlarına maruz kalma sonucu ortaya çıkan düzensiz yapılı, renkleri kahverengiden siyaha kadar farklı tonlarda koyulaşan ve cilt kanserine yol açan kahverengi lekelerdir. Kaşıntı, kanama, kahverengi leke içinde koyulaşan birkaç renk ve ağrı görülebilir. Takip edilmesi ve kısa süre içinde tıbbi tedaviye başlanması gerekir. 

Karaciğer fonksiyon bozukluğu; Uzun süreli alkol kullanımı, bazı ilaçların yan etkileri, zorlu gebelik ve benzeri sebepler ile karaciğerde üretilen safran kana karışarak vücudun farklı bölgelerinde kahverengi lekelere sebep olmaktadır. Bu lekeler ancak karaciğer fonksiyonlarında düzelme ile iyileştirilebilir. 

Tedavi Yöntemleri 

Kahverengi Leke Tedavisi

Yapılacak fiziki muayene, kan tahlili ve gerekli görülürse biyopsi takibinin ardından ciltteki kahverengi lekeler için en doğru tedavi yöntemi belirlenir. Altta yatan nedene bağlı olarak krem ve losyon türü ilaçlar ile ışık terapisi, lazerle tedavi, bitkisel terapiler gibi farklı tedavi türlerinden uygun olanı kullanılmalıdır. 

Mikrodermabrazyon; Alimünyumoksit ile önce cildin üst tabakası hafifçe kaldırılır, ardından HEPA filtresi ile vakumlama yapılarak ölü ve sağlıksız deriler temizlenir. Bu işlem sırasında cilt hücrelerine kan akışı arttırılarak yeni hücre oluşumu desteklenir. 

Fototerapi; Kahverengi leke oluşumuna neden olan melonisit hücreleri seyrelterek melamin içermeyen yeni hücre oluşumlarını destekler. Kahverengi lekeler dışında egzama, vitiligo, sedef gibi bazı cilt hastalıklarının tedavisinde de kullanılmaktadır. 

Lazer tedavisi; Sütlü kahve lekeleri olarak adlandırılan doğumsal lekeler, malezmalar ve güneş lentijinlerinin tedavisinde başarılıdır. Lekenin boyu ve derinliğine göre 1 ile 5 seans şeklinde uygulamalar yapılabilmektedir.

Kriyoterapi; Sıvı azot kullanılarak bölgedeki aşırı pigmentleri dondurarak yok etme işlemidir. Büyük lekeler üzerine uygulanmaz. 

Hidrokinon ve retinoid içeren kremler; Kahverengi lekeleri birkaç ay içerisinde kademeli olarak ağartırlar. Hidrokinon kremi steroid içerebilir. Retinoid kremler ise yoğunlaştırılmış A vitamini komplekslerinden oluşur.

Peeling; Cildin üst tabakasını kimyasal ya da bitkisel ürünler ile soyarak hücre yenilenmesini sağlayan uygulamalardır. Bitkisel kür içeren hafif uygulamalar evde kişi tarafından da hazırlanabilir. 

Kahverengi Lekeler İçin Suna Dumankaya’nın Önerisi

Ciltteki kahverengi lekeler çok derin değilse evde yapılacak basit uygulamalarla bu lekeler giderilebilir. Yeditepe Üniversitesi Kozmetik Araştırma ve Üretim alanında Güzellik Uzmanı olarak çalışan Sn. Suna Dumankaya’nın kahverengi lekeler için önerdiği maske tarifi şöyledir; 

İhtiyacınız olan malzemeler; Eşit miktarlarda kil, mısır onu ve su. 

Hazırlama ve uygulama şekli; Boza kıvamına gelene kadar karıştırdığınız maskeyi tüm yüze sürünüz. 15 dakika bekledikten sonra hafifçe ovarak maskeyi temizleyin. Leke tamamen gidene kadar haftada 2 defa uygulamaya devam edin.

Yan etkileri; Ölü hücrelerin temizlenmesine yardımcı olan maske hafif hassasiyet yaratabilir. Uygulama sonrası A vitamini içeren nemlendirici krem kullanabilirsiniz. Uygulama gece yapıldığında daha etkili olacaktır.