Hamileikte Oluşan Kaşıntı, Kızarık ve Tedavisi
Hamileliklte vücutta oluşan kaşıntı ve kızarıklık sorunu hafif düzeydeyse genelde kısa sürede geçer. İlerleme gösteriyorsa kesinlikle anne adayının uzaman başvurması gerekir.
İçindekiler
Hamilelikte Kızarıklık ve Kaşıntı
Kaşıntı gebelikte yani hamilelik süreci içinde bacaklarda, göbeklerde ve vücudun diğer organlarında yaygın olarak gözlemlenir. Genellikle hormonlarda olduğu gibi kandaki belirli kimyasalların yüksek seviyelerinin neden olduğu düşünülmektedir. Karın bölgesi büyüdükçe, karın derisi gerilir ve bu da kaşınmaya neden olabilir. Ancak kaşıntı, obstetrik kolestaz (OC) olarak da bilinen intrahepatik kolestaz (ICP) olarak adlandırılan bir karaciğer rahatsızlığının belirtisi olabilir. ICP’nin tıbbi müdahaleye ihtiyacı vardır. Gebelikte görülen kaşıntı türleri arasında;
Hafif Kaşıntı ve Kızarıklık
Bu durum birçok hamile bayanda gözlemlenir. Bundan kurtulmak için;
- Giysilerin cilde sürtünme ve tahrişe neden olma olasılığından dolayı, gevşekgiysiler kullanmak kaşınma sorunun önüne geçer.
- Ayriyeten sentetik materyallerden kaçınılmalıdır. Bunun yerine pamuk gibi doğal olanları tercih etmek de gerekir. Bunlar nefes alabilir ve havanın cilde yakınlaşmasına izin verir.
- Ilık banyo ya da soğuk banyo yapmak kaşıntı ile kızarık durumunun hafiflemesine destek sağlar.
- Losyon uygulaması özellikle kaşıntıyı yatıştırmaya yardımcı olur.
- Bazı kadınların kullandığı güçlü parfümler ürünleri cildin tahriş olmasını sağlar. Bu nedenle saf olmayan losyon veya sabun kullanmayı denemek oldukça önemlidir.
- Hafif kaşıntı genelde anne adayına ve bebeğine zarar vermez, ancak bazen daha ciddi bir durumun belirtisi olabilmektedir. Özellikle akşamları veya geceleri daha fazla düzeydeyse kesinlikle uzman hekime başvurmak gerekir. Bu sayede oluşabilecek olan ciddi bir sorunun kısa sürede önüne geçilmiş olunur.
Gebelikte İntrahepatik Kolestaz
Gebelikte intrahepatik kolestaz (ICP) bu dönemde gelişebilen potansiyel olarak oldukça ciddi olan karaciğer hastalığıdır. Normal olarak safra asitleri, yiyecekleri sindirmeye yardımcı olmak için karaciğerden bağırsağa akar. ICP’de safra asitleri düzgün şekilde akma meydana getirmez ve vücutta birikmez. ICP için bir çare yoktur ama bebek doğumundan sonra uzmanlar detaylı tedavi sürecine başlar. Bu sorun ile karşı karşıya kalan kişilerin genelde aile geçmişinde ICP bulunur. Tabii ki aile geçmişinde olmayan kişilerde de meydana gelme olasılığı vardır. Bir anne adayı daha önceki bir hamileliğinde ICP geçirdiyse sonraki hamilelikte bunu tekrar gelişme şansı yüksektir. Yapılan bazı çalışmalarda anneleri ICP sahip olan bebek olarak doğmak daha yüksek risk taşımak anlamına gelir. En son yapılan araştırmalar safra asidi seviyeleri 40 µmol / L’den büyük olan kadınlar için ölü doğum riskinin 100’de 1 ile 2 arasında olduğunu göstermektedir. Ölü doğum ile olan bağlantıdan kaynaklı olarak eğer ICP’si olan kişilere yaklaşık olarak 37 ile 38 haftada doğum indüksiyonu önerilebilir. Bazı uzman hekimler durumu daha ağır olan anne adaylarına daha erken indüksiyonu tavsiye edebilirler. ICP’si olan bir anne adayına muhtemelen bir danışman liderliğindeki annelik ekibinde hastanede doğum yaptırması tavsiye edilir.
Belirtileri
ICP belirtileri tipik olarak hamileliğin yaklaşık 30 haftasından itibaren meydana gelir. Ancak bu durumun sekiz hafta kadar erken bir zamanda gelişmesi mümkündür. Ana belirti genellikle döküntü olmadan kaşıntıdır. Kaşıntı genellikle eller ve ayaklarda daha fazla fark edilmektedir ama vücudun her yerinde de oluşabilir. ICP’li birçok anne adayı için kaşıntı, dayanılmaz bir durum haline gelir. Özellikle geceleri meydana gelmesi uyku sorununu da yanında getirir. Gündüz gece olduğundan daha hafif düzeyde kaşıntı ve kızarıklık yaşanır. Diğer semptomlar arasında koyu idrar, zorlu barsak hareketleri, daha seyrek olarak cildin ve gözlerin beyazlarının sararması sayılabilir.
Tanı ve Tedavi
Kaşıntı diğer nedenleri hariç ICP teşhisi konur. Uzman hekim muhtemelen tıbbi ve aile geçmişiniz hakkında hastası ile detaylı bir şekilde konuşarak gerekli kan testlerini ister. Bunlar karaciğer fonksiyonunu kontrol etmek ve safra asit seviyeni ölçmek için testler içerecektir.
Kremler ve İlaçlar
Mentol ile sulu kremler gebelik sürecinde oldukça güvenlidir ve kaşıntıdan biraz rahatlama sağlayabilirler. Safra asitlerini azaltmaya ve kaşıntıyı hafifletmeye yardımcı olan, ursodeoksikolik asit gibi bazı ilaçlar vardır. Bunların kullanımı konusunda uzman hekim tavsiyesi gerekir. Bu ilaçların dozları, ne zaman alınması gerektiği ve ne zaman bırakılacağı konusunda uzman tavsiyelerinin dışına çıkmadan hareket etmekte oldukça önemli bir detaydır. Bu sayede sağlıklı şekilde ilerleme sağlanır. Ayrıca bir K vitamini takviyesi kullanımı da yine uzman tarafından istenebilir. Bunun nedeni, ICP’nin sağlıklı kan pıhtılaşması için önemli olan K vitamini emilimini etkileyebileceğidir. Vitaminin düzenli kullanılması şarttır.
Kaynaklar
- http://americanpregnancy.org/naturally/treat-itchy-skin-naturally-pregnancy/
- https://www.parenting.com/pregnancy/complications/itchy-skin-during-pregnancy-should-not-be-ignored
- https://www.nhs.uk/conditions/pregnancy-and-baby/itching-obstetric-cholestasis-pregnant/
- https://www.netmums.com/pregnancy/itching-in-pregnancy